Motocykle i skutery o pojemności 125 cm³, w odróżnieniu od małych bzyczących 50-tek, to już naprawdę poważna liga i pełnoprawny gatunek w świecie motocykli. Ta klasa pojemności, jak każda inna, ma swoje zalety i ograniczenia, jednak zarówno przed początkującymi, jak i doświadczonymi kierowcami otwiera całe spektrum możliwości.

Nowelizacja prawa o kierujących pojazdami, z sierpnia 2014 r., wywołała małą rewolucję na rodzi­mym motoryzacyjnym rynku. Państwo dało wspania­ły prezent wielbicielom motocykli, którzy nie mają prawa jazdy kategorii A. Teraz wystarczą uprawnie­nia samochodowe posiadane od minimum trzech lat i można realizować swoje marzenie o legalnej jeździe na jednośladzie.

Rieju Tango

Warunki są następujące: motocykl nie może generować mocy większej niż 11 kW (kilo­watów) i stosunek mocy do masy własnej nie może przekraczać 0,1 kW/kg. Innymi słowy i po przeli­czeniu jednostek: jeśli masz od przynajmniej trzech lat prawo jazdy kategorii B, Twój przyszły mo­tocykl o pojemności silnika 125 cm3 może generować maksymalną moc 15 KM (koni mechanicznych). Stosunek mocy do masy musisz obliczyć sobie sam, biorąc pod uwagę masę własną konkretnej maszy­ny. Masa własna to waga motocykla z paliwem, olejem, płynem hamulcowym i ewentualnie płynem chłodniczym.

125 – czy to nie za mało?

Zawsze jest za mało albo za dużo. Za mało mocy? Potrzebujemy więc większego silnika. Większy silnik oznacza jednak większą masę, cięższą ramę itd. Zysk mocy jest więc częściowo niwelowany przez większą wagę motocykla, którą silnik będzie musiał poruszyć. A większa waga to coś, z czym producenci starają się walczyć od zawsze. Ma to szczególne znaczenie w motocyklach cross i enduro – w terenie, piachu czy na śliskiej trawie liczy się naprawdę każdy kilogram. Można oczywiście zastosować lżejsze materiały – aluminium czy tytan, ale cena motocykla dramatycznie wówczas rośnie. Powstają więc zależ­ności – większa moc i prędkość to z reguły większa waga, większe zużycie paliwa i wyższa cena zakupu.

Suzuki TU-X 125 z 2000 roku

Czy 125 cm3 i 10-15 KM ma w takim razie sens? Jak najbardziej. Ale musisz sobie zdawać sprawę z tego, do czego taki motocykl jest przeznaczo­ny i przemyśleć, czy spełni Twoje oczekiwania. Maszyną o pojemności 125 cm3 da się, rzecz jasna, objechać cały świat czy choćby Europę, czego np. na Suzuki Van Van dokonała polska moto­cyklistka. Zapomnij jednak o tym, że od rana do nocy przez kilka lub kilkanaście godzin będziesz mknąć przed siebie. Nie wytrzymasz ani Ty, ani motocykl. Owszem, pokonasz każdy dystans, ale w niewielkich ratach, oprocentowanych bólem siedzenia, możli­wym do zaakceptowania.

Król miasta

Motocykl z silnikiem o pojemności 125 cm3 w zupełności zaspokoi Twoje potrzeby jako pojazd służący dojazdom do pracy, szkoły czy sąsiedniego miasteczka oddalonego o kilkadziesiąt kilometrów. Rozpędzisz się nim do 90-120 km na godzinę, ale najlepiej będziesz się czuł, jadąc 70-80 km/godz. Wówczas nie będziesz miał wyrzutów sumienia, że katujesz silnik, a komfort jazdy pozostanie wysoki. Autostrada czy droga ekspresowa to miejsca, od któ­rych lepiej trzymać się z daleka. Gdy wyprzedza Cię lub non stop siedzi Ci na błotniku TIR, cała przyjem­ność z jazdy gdzieś się ulatnia, a myśli o brutalnych prawach fizyki bezlitośnie atakują wyobraźnię. Jeśli jednak jesteś mieszkańcem większego miasta, w którym korki to codzienność, nie ma nad czym się zastanawiać. Otwieraj portfel i kup wreszcie moto­cykl, o którym myślisz od tylu lat, bo szkoda czasu na czekanie – niektóre marzenia trzeba realizować teraz, a nie za pół wieku. W sznurze pokornie czeka­jących na zmianę świateł samochodów (oczywiście, zachowując bezpieczny odstęp) dotrzesz swoją 125-tką pod sam sygnalizator, a gdy zapali się czer­wone, wprawisz w kompleksy większość kierowców samochodów. Eksperymentalne zmiany przepisów wprowadzane w kilku miastach być może zaowocują w przyszłości tym, że będziesz mógł także legalnie jeździć bus-pasem. Ponadto zaoszczędzisz sporo pie­niędzy – ani komunikacja miejska, ani tym bardziej samochód nie mają szans z pojazdem, który spali ok. 2 do 3,5 l/100 km.

Junak M-11

Honda Varadero 125

Jeśli ktoś w tym miejscu powie, że serwis mo­tocykla oraz kask i ubranie także kosztują, mamy asa w rękawie. Czas! Czas to coś, czego nie zaoszczędzisz. Możesz nim tylko sensowniej zarzą­dzać. I choć niedu­żym motocyklem nie będziesz mknął 120 km/godz., to do domu czy pracy dojedziesz znacznie wcześniej niż samochodem. W dużym mieście być może zyskasz więc dziennie nawet dwie czy trzy godzi­ny, bo nie będzie dla Ciebie korków ani problemów z par­kowaniem. Już przy godzinie dziennie da Ci to w ska­li tygodnia pięć godzin ! Na siłow­nię, kino czy po prostu sen. W skali miesiąca to już cała doba, a w skali sezonu mi­nimum osiem peł­nych dni, których nie spędzisz w kor­kach z pracującym silnikiem samocho­du! Niezależność transportową i frajdę z jazdy plus pasjonujące hobby otrzymujesz zaś jako bonus.

Honda CBR 125R

A może skuter?

Jeśli będziesz jeździł tylko w mieście i na jego peryfe­riach, skuter okaże się dobrym wyborem. Największa jego zaleta to bezobsługowa skrzynia biegów, co staje się genialnym rozwiązaniem w korkach. Kolejny plus to duże schowki pod kanapą, gdzie można ukryć laptop, plecak i kask. Na skuterze można w dodatku wyglądać naprawdę elegancko – marynarka i krawat, żakiet i pantofle na obcasie, czemu nie? Dziś nie zajmujemy się jednak skuterami. Jeśli w przyszłości chcesz jeździć motocyklem, to lepiej kup go od razu. Motocykl ma kanapę łączącą się ze zbiornikiem paliwa, które obejmujesz udami. W ten sposób uczysz się kontrolować maszynę ciałem i wyrabiasz ważne odruchy. Skuterem jeździ się po prostu nieco inaczej i przesiadka z motocykla może być sporym zaskoczeniem. W drugą stronę jeszcze większym, bo do opanowania pozostają jeszcze biegi.

Kupujemy

Po wprowadzeniu nowych regulacji prawnych, na rynku zabrakło motocykli i skuterów o pojemności 125 cm3. Darzona sentymentem w naszym kraju mar­ka Junak szczyciła się w pierwszych miesiącach 2015 r. wzrostem rejestracji swoich jednośladów o ponad 430% (!) i duża w tym zasługa małych motocykli. Wielu kierowców bez prawa jazdy kategorii A uważa 50-tki za coś, na czym jeździć się nie da lub wręcz rzecz „jednorazowego” użytku, która się zaraz zepsuje. I nagle pojawiła się sensowna alternatywa. Na szczęście oferta urosła i możemy teraz wybierać i grymasić – liczba propozycji jest dziś przeogrom­na. Granice cenowe kształtują się na poziomie od 4 do ok. 19 tys. zł i więcej, w zależności od oczekiwań co do solidności, jakości wykonania oraz prestiżu danej marki.

Yamaha YBR 125

Ja osobiście szukałbym moto­cykla o mocy między 10 a 15 KM i jak najmniejszej wadze. Byłby to czterosuw (4T), raczej zasilany wtryskiem zamiast gaźnika, bo jest nowocześniejszy i przyjemniejszy w obsłudze, ze względu na brak dźwigni ssania i mniejsze spalanie. Dalej – raczej enduro, bo pojedzie po asfalcie, przez strumień czy zwalone drzewo, i wreszcie koniecznie model z rozrusznikiem elektrycznym zamiast kopniaka. I byłaby to pozycja z katalogu jakiejś znanej marki bo wolę, żeby serwis gwarancyjny robiła mi firma, która sprzedaje wyłącznie motocykle, a nie dodatkowo kosiarki, łopaty i rowery.

Tak czy inaczej, mamy w czym wybierać. Każdy znajdzie coś na miarę swo­ich potrzeb i zasobności portfela.

Do miasta, na wyścigi czy do lasu?

Motocykl i niczym nie ograniczona wolność porusza­ją wyobraźnię tworząc obrazy, które dobrze wygląda­ją w kinie, ale nie mają wiele wspólnego z prawdą. Motocykle nie są uniwersalne i w zależności od ka­tegorii dają nam wspomnianą wolność lub bardzo ją ograniczają. Chopper nie nadaje się więc na wyścigi czy w teren bardziej niż wózek golfowy. Ścigacz w lesie wygląda, jakby został podrzucony przez UFO, natomiast enduro ze względu na kostkowany bieżnik opon może zachować się na asfalcie – szczególnie mokrym – jak sanki na torze bobslejowym. Enduro z pewnością nie należy też do elegantów. Najbardziej uniwersalne i wiele mogące motocykle miejskie są z kolei najbardziej stonowane i najnudniejsze wi­zualnie. W każdych warunkach zachowują się jednak poprawnie. Pozostaje oczywiście jeszcze arcyciekawa kategoria hybryd i mutantów, które wyznaczają nowe standardy i przełamują stereotypy.

Jeśli idzie o „wolność”, 125-tki mają jedną wspólna zaletę – ich mała masa pozwala swobodnie obró­cić je i zmieścić w każdym garażu, wepchnąć pod wzniesienie na podjeździe czy zwyczajnie przesu­nąć. To cecha, której posiadacze 230-kilogramowych maszyn będą Ci zawsze zazdrościć.

A teraz przyjrzymy się bliżej kilku reprezentantom podgatunków, dzięki którym lepiej zorientujesz się, jakiego motocykla szukasz.

Rieju Marathon Pro 125

Przedstawiciel klasy enduro z homologacją – czyli pojazd można rejestrować i jeździć nim po drogach publicznych. Rieju (czyt. Riechu) to uznana hisz­pańska marka, specjalizująca się w produkcji lekkich motocykli. Model Marathon Pro 125 odpalany jest elektrycznym rozrusznikiem i zasilany gaźnikiem. Ten sam uznany silnik o mocy 15 KM zasila Yamahę WR125R, która dostaje dużego plusa za zasilanie wtryskiem. Rieju należy pochwalić także za koła o średnicy 21 i 18 cali (standard w motocyklach szosowych to 17 cali z przodu i z tyłu), gazowy tylny amor­tyzator oraz renomowane przednie amortyzatory Marzocchi. Na seryjnych oponach będzie się dobrze sprawdzał w mieście. Na agresywnym bieżniku, po odkręceniu kierunkowskazów i lusterka, możesz spokojnie trenować na torze motokrosowym, razem z przyjaciółmi na wyczynowych maszynach. W tere­nie 125 cm3 to już pojemność zawodowców. W dziale TESTY znajdziesz szerszy opis tego motocykla. Zobacz też: Kawasaki KLX 125 czy wspomnianą WR125R od Yamahy.

Więcej na: www.riejumoto.pl

Suzuki Van Van 125

Van Van przyciąga wzrok niestandardową linią i wykonaniem z dbałością o detale. Motocykl jest niski, ma bardzo wygodną kanapę i jest dosyć długi, co gwarantuje duży komfort jazdy. Wysoki profil opon i miękkie zawieszenie „wybiorą” większe nie­równości. Van Van waży 128 kg i ma nisko położony środek ciężkości, więc w praktyce wydawał się będzie jeszcze lżejszy. Moc 12 KM w tym przypadku okaże się zupełnie wystarczająca. To uniwersalny motocykl o wiecznie młodym, bo bardzo orygi­nalnym nadwoziu, obok którego nie da się przejść obojętnie. Dla swoich klientów Suzuki organizuje profesjonalne, bezpłatne szkolenia. Zobacz także: oryginalne szosowo terenowe Rieju Tango 125 oraz Romet Ogar Caffe 125.

Więcej na: www.suzuki.pl

Honda CBF 125F

Kolejny proponowany przez nas motocykl miejski to typowy naked bike. Honda słynie z tego, że pro­dukuje motocykle ze wszech miar praktyczne. Staranne wykonanie i dbałość o ekologię są tu tak samo ważne jak osiągi. CBF 125F uwagę zwraca zasila­niem wtryskiem, co widać po deklarowanym przez producenta spalaniu – 1,9 l/100 km. Genialnie, prawda? Przy cenie paliwa w gra­nicach 5 zł/l wychodzi 10 gr za kilometr, a 13-litrowy zbiornik paliwa tankujemy co 600 km. Silnik tej Hondy dostarcza 10,6 KM mocy. Waga pojazdu gotowego do jazdy wynosi 128 kg. Bardzo podobają nam się duże, 18-calowe aluminiowe koła. A co u konkurencji? Zobacz: Yamahę MT 125 i koniecznie KTM 125 Duke.

Więcej na: www.honda.pl

Honda MSX 125

Nie mogłem pominąć MSX-a. Tego małego potwora napakowanego adrenaliną chciałby mieć w swo­im garażu chyba każdy. To wyjątek od reguły w arsenale rozsądnej Hondy. MSX, oprócz tego, że jeździ, jak każdy poważny motocykl oferuje coś więcej – bardzo duży potencjał dla każdego, kto potrzebuje maszyny do zabawy. Nic dziw­nego, że interesują się nią nawet profesjonalni kaskaderzy. Tylko 102 kg masy własnej i moc 10 KM. Zbiornik paliwa mieści 5,5 l. To niezbyt dużo? Ten motocykl pali jednak tylko 1,5 l/100 km!

Więcej na: www.honda.pl

Yamaha YZF – R125

Z „Erką” 125 nie ma żartów. Producent nie poszedł tu na żadne kompromisy i stwo­rzył supersportowy motocykl wyścigowy o mocy 15 KM i wadze 140 kg, z systemem ABS w opcji. Jeśli marzą Ci się kariera sportowa i wypady na tor wyścigowy, jest to jedna z naprawdę niewielu sensow­nych propozycji w tej klasie pojemności. Kosztuje niemało, ale cena w tym przy­padku odzwierciedla jakość. W tej klasie godne uwagi są jeszcze: Honda CBR 125R, Aprilia RS4 125 oraz napędzany silnikiem Yamahy Rieju RS3 125. Tańsze propozycje to: Zipp Pro RS 125 oraz Junak 122 Sport.

Więcej na: yamaha-motor.eu/pl

 Junak M 16 125

Marki Junak i Romet darzone są w Polsce szcze­gólnym sentymentem, gdyż odegrały ogromną rolę w historii naszej motoryzacji. Obydwie firmy z powodzeniem zdobywają rodzimy rynek moto­cyklami, które nie rujnują portfeli i całkiem nieźle wyglądają. Junak M 16 125 jest przedstawicielem jednej z najbardziej popularnych wśród motocykli­stów kategorii. Mowa o chopperach i cruiserach. Junak M 16 to jedna z droższych propozycji tej fir­my, a jednocześnie najcięższych maszyn w naszym zestawieniu – zatankowany waży 180 kg. Silnik o mocy 11 KM rozpędza pojazd do 90 km/godz. Ale bądźmy szczerzy – w tej klasie chodzi o styl a nie osiągi, a motocykle te z założenia mają wyglądać na ciężkie. Co warto z nim porównać, jeśli widzimy się na motocyklu w otwartym kasku, wysokich butach i skórzanej kurtce? Na pewno o 30 kg lżejszego i zgrabnego choppera Junak M11, Romet Soft 125, Zippa Raven Lux, Yamahę YBR 125 Custom oraz piękne­go Zing II uznanej firmy Kymco.

Tomek Dąbrowski
Artykuł ukazał się w miesięczniku Młody Technik